تست های تشخیص اوتیسم / نقش گفتاردرمان در تشخیص و بهبود وضعیت کودکان اوتیسمی

اوتیسم یک اختلال عصبی توسعه‌ای است که معمولاً در دوره کودکی شروع می‌شود و اثرات گسترده‌ای بر تعاملات اجتماعی، رفتار و تفکر دارد. این اختلال به عنوان اختلال طیف اوتیسم (ASD) شناخته می‌شود که به دلیل گستردگی و تنوع ویژگی‌ها و شدت‌های آن می باشد. تست های تشخیص اوتیسم معمولاً توسط تیم پزشکی و حرفه‌ای صورت می‌گیرد. این ارزیابی‌ها ممکن است شامل مشاهده رفتارها، مصاحبه با والدین یا مراقبین و ارزیابی‌های پزشکی برای اندازه‌گیری سطح توانایی‌ها و مهارت‌های مختلف باشد.

اگر شما یا کسی که شما نگران او هستید، نشانه‌های مرتبط با اوتیسم را دارید در صورت تشخیص اوتیسم، مشاوره و توجه به نیازهای شخص مهم است تا بهترین حمایت و کمک‌های ضروری ارائه شود. در این مقاله در مورد طیف اوتیسم، علائم و علل بروز این مشکل صحبت خواهیم نمود. همچنین در مورد تست های تشخیص اوتیسم صحبت کرده و گریزی بر نقش گفتاردرمانی در بهبود این وضعیت می زنیم. پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

اوتیسم چیست؟

اوتیسم یک اختلال نورولوژیک است که معمولاً در اوایل دوره کودکی شناخته می‌شود و بر رفتار و تعاملات اجتماعی، توانایی ارتباطی و الگوهای رفتاری فرد تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است توانایی‌های ارتباطی مختلفی داشته باشند و علائم آن‌ها می‌تواند از طیف گسترده‌ای از شدت و ویژگی‌ها باشد.

علائم کودکان مبتلا به این اختلال شدید است که عبارتند از:

• کودکان اوتیسم ممکن است به چشم مخاطب خیره نشوند یا ارتباط چشمی کمتری داشته باشند.
• ممکن است کودکان در صحبت کردن تاخیر داشته باشند و به صورت واضح نتوانند صحبت کنند، از اصطلاحات مکرر استفاده کنند یا به نحوی که ارتباط مفهومی نباشد حرف بزنند.
• می‌تواند مشکلاتی در فهم اصطلاحات، عبارات غیرکلامی یا استفاده از زبان بدن داشته باشند.
• علاقه به تکرار عملکردهای خاص را داشته باشند.
• ممکن است نسبت به تغییرات در روزمره یا محیط خود حساسیت نشان دهند.
• ممکن است در بخش‌هایی از تفکر و پردازش اطلاعات مشکل داشته باشند.
• داشتن حرکت‌های تکراری، تکان دادن بدن یا حرکات خاص و نامعمول.
• ممکن است حساسیت‌های زیادی نسبت به صداها، نورها یا بوها داشته باشند.

علل بروز اختلال اوتیسم

برخی از عواملی که ممکن است در ایجاد یا توسعه اختلال اوتیسم نقش داشته باشند عبارتند از:

• با توجه به تحقیقات، عوامل ژنتیکی می‌تواند یکی از عوامل اصلی در ایجاد ASD باشد. مطالعات نشان داده‌اند که وجود عوامل ژنتیکی و وراثتی در بیش از 80٪ موارد اوتیسم ممکن است موثر باشد. اما هنوز عوامل ژنتیکی دقیق که ممکن است منجر به ASD شوند مشخص نیستند.
• عوامل محیطی نیز ممکن است نقشی در ایجاد اختلال طیف اوتیسم داشته باشند. این ممکن است شامل عواملی مانند عفونت‌ها در دوران بارداری، تماس با مواد شیمیایی مخرب، عوامل محیطی مرتبط با استرس یا مشکلات تغذیه‌ای باشد. هرچند تأثیر و ارتباط دقیق این عوامل با ایجاد ASD هنوز به طور دقیق مشخص نشده است.
• احتمالاً، ASD  به عنوان یک ترکیب از عوامل ژنتیکی و محیطی نیز ممکن است ایجاد ‌شود. ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است باعث ایجاد و توسعه اختلال طیف اوتیسم شود.

انواع اوتیسم

اوتیسم شامل چندین زیرگروه است که به صورت عامیانه یا تخصصی توضیح داده می‌شوند. برخی از انواع و زیرگروه‌های اصلی اوتیسم شامل: اختلال اوتیستیک،  اختلال آسپرگی،  اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی، اختلال ویژه گفتار و اختلال تکانشی-حرکتی موارد است.

در ادامه به صورت اجمالی در مورد هر کدام از انواع اوتیسم صحبت و آشنا خواهیم شد:

• اختلال اوتیستیک (Autistic Disorder) به عنوان اوتیسم کلاسیک شناخته می‌شود. افرادی که این نوع اوتیسم را دارند، دارای مشکلات جدی در تعاملات اجتماعی و زبان هستند، همچنین الگوهای رفتاری تکراری و محدودیت‌های عمده در توانایی‌های ارتباطی دارند.
• در اختلال آسپرگر (Asperger’s Syndrome)  کودکان معمولاً توانایی‌های زبانی و شناختی نسبتاً خوبی دارند، اما مشکلاتی در تعاملات اجتماعی و الگوهای رفتاری تکراری وجود دارد.
• اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی(Attention Deficit Hyperactivity Disorder – ADHD) گاهی اوقات افراد ممکن است از نشانه‌های اوتیسم همراه با نشانه‌های ADHD روبرو شوند، اما این دو اختلال از هم متمایزند.
• افرادی که اختلال ویژه گفتار (Speech Sound Disorder) را دارند، مشکلاتی در گفتار داشته و ممکن است صداهای خاصی را به‌طور صحیح تولید نکنند.
• در اختلال تکانشی-حرکتی (Stereotypic Movement Disorder) افراد ممکن است الگوهای تکراری و مکرری از حرکت‌ها یا تکانش‌ها را نشان دهند.

تست های تشخیص اوتیسم

تشخیص اوتیسم معمولاً در اوایل دوره کودکی توسط پزشکان و تیم‌های تخصصی صورت می‌گیرد. اما، باید توجه داشت که تشخیص دقیق اختلال طیف اتیسم (ASD) ممکن است چالش برانگیز باشد، زیرا همانطور که گفته شد علائم و شدت آن متنوع است و علت دقیق آن هنوز کاملاً مشخص نشده است.

تشخیص اولیه

اولین نشانه‌های اختلال طیف اتیسم (ASD) ممکن است به عنوان نقاط قوت و ضعف در تعاملات اجتماعی، زبانی و رفتاری در کودکان مشاهده شود. والدین معمولاً اولین افرادی هستند که می‌توانند تغییرات در رفتار کودک خود را مشاهده کنند. برخی از نشانه‌های اولیه که می‌تواند به والدین کمک کند تا از وضعیت فرزندان خود آگاه شوند عبارتند از:

• عدم برقراری تماس چشمی
• عدم تولید صداها
• عدم نمایش شادی یا لبخند زدن
• کمبود حرکات اشاره‌ای یا ارتباطی
• کمبود استفاده از عبارات معنادار
• کاهش یا از دست دادن مهارت‌های اجتماعی و گفتاری

غربالگری رشد

از زمان تولد فرزند شما، پزشک معمولاً در طول ویزیت‌های منظم و روزمره از نظر رشد، توسعه فیزیکی و روانی غربالگری انجام می دهد.

بسیاری از سازمان‌ها و موسسات پزشکی، از جمله آکادمی اطفال آمریکا (AAP) و موسسه ملی بهداشت (NIH)، توصیه می‌کنند که جلوگیری و تشخیص زودهنگام اختلالات طیف اوتیسم (ASD) در کودکان از 18 تا 24 ماهگی انجام شود. اگر والدین نگران فرزند خود هستند، پزشک ممکن است آن‌ها را به یک متخصص برای ارزیابی ویژه ارجاع دهد، به‌ویژه اگر در خانواده کودکانی با ASD وجود داشته باشد این تست تشخیصی اوتیسم حتما باید انجام گردد.

برای تشخیص دقیق آزمایش هایی مانند آزمون‌های شنوایی برای بررسی مشکلات شنوایی یا کم‌شنوایی انجام می شود. از طریق چک‌لیست‌های به‌روز شده برای غربالگری ASD در کودکان، نقاط قوت و ضعف احتمالی کودک مورد ارزیابی قرار می گیرد.

این چک‌لیست‌ها به والدین کمک می‌کنند تا از ریسک ابتلا کودکان به ASD مطلع شوند که این آزمون‌ها رایگان هستند و شامل 20 سوال هستند.

اگر تست های تشخیص اوتیسم نشان دهد که کودک شما ریسک بالایی از نظر ASD دارد، او نیاز به ارزیابی تشخیصی جامع‌تری دارد. اما، اگر ریسک کودک در معرض خطر متوسط است، سوالات بعدی ممکن است کمک کند تا نتایج نهایی تعیین شود.

ارزیابی جامع رفتار

مرحله بعدی در فرآیند تشخیص اختلال طیف اوتیسم (ASD)، معاینه جسمی و عصبی جامع است، که معمولاً توسط یک تیم متخصص انجام می‌شود. اعضای این تیم ممکن است شامل افراد زیر باشند:

• متخصصان رشد و نمو کودک
• روانشناسان کودک
• متخصصان نوروفردا درمانی کودک
• گفتاردرمانان
• کاردرمان‌ها

ارزیابی معمولاً با استفاده از ابزارهای غربالگری مختلف انجام می‌شود. واضح است که هیچ ابزار مشخص و یکتا نمی‌تواند به تنهایی ASD را تشخیص دهد. به جای آن، یک ترکیب از ابزارهای مختلف برای تشخیص دقیق ASD ضروری است. برخی از این ابزارها شامل موارد زیر هستند:

• پرسشنامه سنین و مراحل (ASQ)
• برنامه معاینه تشخیصی اوتیسم (ADOS)
• مقیاس درجه‌بندی کودکی به اوتیسم (CARS)
• برنامه مشاهده تشخیصی اوتیسم – عمومی (ADOS-G)
• تست غربالگری اختلالات رشدی – مرحله 3
• ارزیابی والدین از وضعیت رشد (PEDS)
• معیار گیلیام درجه‌بندی اوتیسم
• ابزار غربالگری اوتیسم در کودکان و خردسالان (STAT)

علاوه بر این، برای سندرم آسپرگر نیز ابزارهای غربالگری خاصی وجود دارد که معمولاً بررسی مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی را انجام می‌دهند. این ابزارهای غربالگری شامل موارد زیر هستند:

• پرسشنامه غربالگری طیف اوتیسم (ASSQ)
• تست سندرم آسپرگر دوران کودکی (CAST)

آزمایش ژنتیک

ژن‌ها از DNA ساخته می‌شوند و نقش مهمی در تعیین ویژگی‌های فیزیکی و عملکردی بدن دارند. آزمایشات ژنتیک می‌توانند تغییرات و واریانس‌های موجود در DNA فرد را نشان دهند که ممکن است به تشخیص بیماری‌های ژنتیکی کمک کنند. همچنین، این آزمون ها می‌توانند به تعیین خطر ابتلا به بیماری‌های خاص یا انتقال آن‌ها به اعضای خانواده و نسل‌های آینده کمک کنند.

بعضی آزمایشگاه‌ها قادرند برخی از نشانگرهای ژنتیکی که به عنوان نشانه‌های اختلال طیف اوتیسم (ASD) شناخته می‌شوند را آزمایش کنند. این تست‌ها به دنبال تحلیل عوامل ژنتیکی معمول و شناخته شده در ASD هستند. در صورتی که نتیجه یکی از این آزمایشات نامطلوب یا غیرطبیعی باشد، احتمالاً نقش ژنتیکی در ابتلا به ASD وجود دارد. اما نتیجه نرمال یا طبیعی فقط نشان‌دهنده این است که نقش یک عامل ژنتیکی خاص در ASD ممکن است منفی باشد. این به معنای این است که علت هنوز مشخص نیست و نیاز به آزمایشات بیشتر برای کودک وجود دارد.

---

مطالعه بیشتر: گفتاردرمانی

---

نقش گفتار درمانی در تشخیص اختلال اوتیسم

گفتاردرمانی نقش بسیار مهمی در تشخیص اختلال اوتیسم (ASD) دارد. این درمان می‌تواند به افراد با ASD کمک کند تا مهارت‌های زبانی و ارتباطی خود را بهبود بخشند.

گفتاردرمان‌ها با انجام آزمون‌ها و ارزیابی‌های زبانی و کلامی می‌توانند توانایی‌های زبانی فرد را ارزیابی کنند. این شامل مواردی مانند درک زبانی، استفاده از واژگان، ساختار جملات و توانایی‌های صوتی می‌شود.

گفتاردرمانی به فرد کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی و ارتباطات اجتماعی خود را تقویت کند. این شامل مهارت‌های چشم‌انداز، تعبیرات چهره، استفاده از زبان بدن و موارد دیگر مرتبط با ارتباطات اجتماعی است. برخی از افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است مشکلاتی در گفتار داشته باشند. گفتاردرمانیست‌ها می‌توانند با استفاده از تمرینات و تکنیک‌های گوناگون، این مشکلات را بهبود بخشند. گفتاردرمانی‌ست‌ها می‌توانند از روش‌های مختلفی برای ارتباط برقرار کردن با افراد مبتلا به اوتیسم استفاده کنند و بهبود ارتباط آن‌ها را تسهیل کنند.

این نوع درمان می‌تواند به کودکان و بزرگسالان با ASD کمک کند تا مهارت‌های ارتباطی بهتری از قبیل تأثیرگذاری موثرتر، تبادل احساسات و تعاملات اجتماعی را یاد بگیرند. این درمان نه تنها به افراد با ASD کمک می‌کند بلکه به خانواده‌ها نیز کمک می‌کند تا با روش‌های موثر با کودکان خود ارباط بگیرند.

نقش کاردرمانی در تست های تشخیص اوتیسم

کاردرمانی یک نقش بسیار مهم و حیاتی در فرآیند تشخیص اوتیسم دارد. تست های تشخیص اوتیسم به تنهایی ممکن است برای تشخیص دقیق اوتیسم کافی نباشند. کاردرمان ها از نظرات و مشاهدات خود اطلاعات مفیدی می‌توانند به ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی ارائه کنند.

کاردرمان‌ها می‌توانند از روش‌های مختلفی برای ارتباط برقرار کردن با فرد مبتلا به اوتیسم استفاده کنند و اطلاعات مفیدی درباره رفتارها، تعاملات اجتماعی و نقاط ضعف و قوت شخصیتی وی ارائه دهند. این اطلاعات می‌تواند به تیم‌های تشخیصی کمک کند تا تصمیمات بهتری در مورد نیازهای شخص مبتلا به اوتیسم بگیرند.

علاوه بر این، کاردرمان می‌توانند در فرآیند تشخیصی با ارائه و پیاده‌سازی روش‌های کمکی و توانمندسازی (مثل مهارت‌های ارتباطی، مهارت‌های اجتماعی و…) به فرد کمک کنند. این کمک به بهبود روند ارتباطی و اجتماعی شخص مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند و می‌تواند در فرایند تشخیص و بهبود وضعیت کلی فرد مؤثر باشد.

جمع بندی

اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک اختلال توسعه‌ای است که بر اساس مطالعات علمی، می‌تواند به دلیل تأثیرات ژنتیکی و محیطی رخ دهد. این اختلال معمولاً با مشکلات در تعاملات اجتماعی، محدودیت‌های درک و ارتباط، همراه است.

تست های تشخیص اوتیسم ASD بر اساس علایم و نشانه‌های گوناگونی صورت می‌گیرد. تشخیص صحیح به کمک تیم‌های متخصص از جمله پزشکان، روانشناسان، گفتاردرمانان و متخصصان توسعه کودکان انجام می‌شود.

گفتاردرمانی یکی از روش‌هایی است که می‌تواند در توانبخشی و بهبود مهارت‌های زبانی، ارتباطی و اجتماعی افراد با ASD مؤثر باشد. این نوع درمان می‌تواند به کودکان و بزرگسالان کمک کند تا مهارت‌های ارتباطی و زبانی خود را بهبود بخشند و بهترین شیوه برای ارتباط با محیط اطراف را یاد بگیرند.

هر فرد با ASD تجربه‌ها، نیازها و ویژگی‌های منحصر به فردی دارد. بنابراین، مدیریت و درمان ASD نیازمند بررسی دقیق توسط تیم‌های چند تخصصی و تنظیم برنامه‌های درمانی مناسب برای نیازهای هر فرد به صورت جداگانه است.

سوالات متداول در تست تشخیص اوتیسم

موارد زیر چند سوال متداول در مورد تست‌ها و ابزارهای تشخیص اختلال اوتیسم (ASD)  است که ممکن است مفید باشد:

 آیا تست های تشخیص اوتیسم موثر هستند؟

تست‌ها برای کمک به تشخیص اولیه و مسیرهای درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما هیچ تست یا ابزاری وجود ندارد که به تنهایی ASD را تشخیص دهد. معمولاً از تیم‌های چند تخصصی برای تشخیص نهایی و تشخیص نهایی کمک می گیرند.

 چه زمانی باید از تست های تشخیص اوتیسم استفاده کرد؟

در صورتی که والدین یا مراقبان از علایم نگران کننده در توسعه کودک آگاه شوند، بهتر است با پزشک یا متخصص مشاوره کنند. تست‌های تشخیصی ممکن است در این مرحله برای ارزیابی و تشخیص مسائل توسعه‌ای مفید باشند.

 آیا تست‌های تشخیصی در همه موارد دقیق هستند؟

تست‌های تشخیصی ممکن است در تشخیص نهایی دقیق نباشند. گاهی اوقات علایم ASD می‌تواند برای تخصیص تشخیص درست دچار چالش باشد. برای تشخیص نهایی، نیاز به تیم متخصص و متعددی دارید.