خطرناک‌ترین غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند.

امروزه، با توجه به تغییرات در سبک زندگی و تغذیه، مسائل سلامتی به یکی از موضوعات مهم و حائز اهمیت تبدیل شده‌ است. یکی از مشکلات جدی که مرتبط با تغذیه نامناسب و نوع غذاهای مصرفی است، خطر سکته مغزی می‌باشد. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر غذاهایی که به واسطه محتوای مواد مخرب در آن‌ها می‌توانند به عوامل ریسکی برای سکته مغزی تبدیل شوند، پرداخته خواهد شد. همچنین به غذاهایی که برای سکته مغزی خوب هستند نیز می پردازیم و نقش گفتار درمانی را در بعد از سکته مغزی بازگو خواهیم نمود.

سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی است که باعث قطع یا کاهش جریان خون به یک قسمت از مغز می‌شود و می‌تواند منجر به آسیب دائمی به عملکرد مغز و عوارض جدی برای سلامتی شخص گردد. یکی از عوامل مهم در افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی، نوع غذاهایی است که ما مصرف می‌کنیم. غذاهایی که حاوی موادی هستند که می‌توانند به عوامل ریسکی برای سکته مغزی تبدیل شوند، می‌توانند به طور قابل توجه‌ای افزایش احتمال بروز این وضعیت را داشته باشند. غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند بسیار زیاد هستند و با توجه به شرایط سلامتی فرد مصرف بی رویه آن موجب سکته مغزی می شوند.

تعریف سکته مغزی

سکته مغزی (یا انفارکتوس مغزی) یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که ناشی از قطع یا کاهش جریان خون به یک منطقه از مغز می‌باشد. این وقوع منجر به خسارت به بافت‌های مغزی می‌شود که به دلیل عدم تامین نیازهای اکسیژن و مواد غذایی ضروری برای سلول‌های عصبی، به صورت ضایعات و آسیب‌های مختلفی انجام می‌شود.

سکته مغزی دو نوع دارد که عبارتند از:

• سکته مغزی ایسکمیک بیشتر به دلیل انسداد یا کاهش جریان خون در یک عروق خونی در مغز اتفاق می‌افتد. این انسداد می‌تواند به دلیل لخته‌ی خونی یا کاهش توده جریان خونی (مثلاً ناشی از ترک عروق خونی) ایجاد شود.
• در این نوع سکته مغزی، عروق خونی در مغز ممکن است پاره شده یا ترک خورده باشد و باعث خونریزی در محیط مغزی می‌شود. این خونریزی می‌تواند باعث ایجاد فشار بر روی بافت‌های مغزی و آسیب به آن‌ها شود.

علائم سکته مغزی به شدت وابسته به منطقه‌ای که تحت تأثیر قرار می‌گیرد و شدت آسیب می باشد که عبارتند از:

• اختلال در حرکت‌ها
• ضعف یا فلج یک طرف بدن
• اختلال در گفتار
• اختلال در دید و تعادل
•  سردرد شدید

 تشخیص و درمان سریع سکته مغزی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا با توجه به زمانی که از وقوع سکته مغزی می‌گذرد، تاثیرات دائمی و جبران‌ناپذیری بر روی سلامتی فرد ممکن است افزایش یابد. البته بهتر است پیشگیری نمود و از خوردن غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند پرهیز نمود.

عواملی که موجب بروز سکته مغزی می شوند؟

بروز سکته مغزی به عوامل متعددی بستگی دارد که می‌توانند از نظر عمده به دو دسته اصلی عوامل غیرقابل تغییر و عوامل قابل تغییر تقسیم شوند و عدم خوردن غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند در این دسته قرار دارند. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره می‌کنم:

عوامل غیرقابل تغییر:

• با پیشرفت سن، خطر ابتلا به سکته مغزی افزایش می‌یابد. افراد مسن‌تر در خطر بیشتری برای بروز سکته مغزی قرار دارند.
• مردان در مقایسه با زنان به طور کلی خطر ابتلا به سکته مغزی بیشتری دارند. اما در زنان، در دوران بارداری و پس از پايان آن به دلیل تغییرات هورمونی این خطر بیشتر است.
• وجود سابقه خانوادگی از سکته مغزی می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. فاکتورهای ژنتیکی ممکن است نقشی در افزایش احتمال بروز این وضعیت داشته باشند.

عوامل قابل تغییر:

• فشار خون بالا (فشار خون افراد با عدد بزرگتر از 140/90 میلیمتر جیوه) یکی از عوامل اصلی ریسک برای سکته مغزی است.
• مصرف تنباکو و ترکیبات مضر آن باعث تضعیف عروق خونی، افزایش چربی‌های خون و افزایش احتمال سکته مغزی می‌شود.
• افراد مبتلا به دیابت دارای خطر بیشتری برای سکته مغزی هستند. دیابت می‌تواند به خرابی عروق کمک کند و جریان خون را مختل کند.
• سطوح بالای کلسترول بد (LDL) و تری‌گلیسریدها در خون، خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش می‌دهند که ناشی از خوردن غذاهای مضر می باشد.
• افراد چاق یا اضافه وزن دارای خطر بیشتری برای بروز سکته مغزی هستند.
• عدم فعالیت بدنی و عدم تمرین منظم باعث افزایش عوامل خطرزا برای سکته مغزی می‌شود.
• مصرف زیاد نمک، چربی‌های اشباع شده و قندهای پرفراز می‌توانند به افزایش فشار خون، چربی خون و دیابت منجر شده و این غذاها در دسته غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند قرار دارند و در نتیجه، خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش می‌دهند.
• مصرف بیش از حد الکل می‌تواند فشار خون را افزایش داده و به عوامل ریسکی برای سکته مغزی منجر شود.

غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند؟

غذاها و تغذیه نامناسب می‌توانند به عوامل ریسکی برای سکته مغزی تبدیل شوند. در ادامه در مورد غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند خواهیم پرداخت.

• مصرف بیش از حد چربی‌های اشباع شده که به طور عمده در مواد چربی حیوانی مانند گوشت قرار دارند، می‌تواند سطوح کلسترول بد (LDL) را افزایش داده و به رشد آسیب‌های آرتریوسلروتیک (پلاک‌های خونی در دیواره‌های عروق خونی) کمک کند.
• نمک در دسته غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند قرار دارد و مصرف زیاد نمک می‌تواند فشار خون را افزایش داده و عوامل ریسکی برای سکته مغزی را افزایش دهد.
• مصرف بیش از حد قندهای پرفراز و شکرهای رافینه شده می‌تواند به افزایش خطر دیابت و افزایش وزن منجر شود، که هر دو عامل ریسکی برای سکته مغزی هستند.
• مصرف بیش از حد الکل می‌تواند فشار خون را افزایش داده و به افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی منجر شود.
• میوه‌ها و سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر هستند که می‌توانند به سلامتی عروق خونی کمک کنند. مصرف کم این مواد می‌تواند به افزایش خطر سکته مغزی منجر شود.
• غذاهای آماده و فست فودی به طور عمده شامل چربی‌ها، نمک و قندهای پرفراز هستند که مصرف بیش از حد آن‌ها به افزایش عوامل ریسکی برای سکته مغزی منجر می‌شود.
•  کمبود فیبر در تغذیه می‌تواند به افزایش خطر افزایش وزن، دیابت و مشکلات قلبی-عروقی کمک کند.
• استفاده از روغن‌های پرچرب اشباع شده مانند روغن‌های نخل، کوکوت و… می‌تواند به افزایش فشار خون و کلسترول خونی منجر شود.

توجه به تنوع و تعادل در تغذیه، مصرف میوه‌ها، سبزیجات، محصولات غنی از فیبر، ماهی‌های چرب، کم چرب و عدم مصرف غذاهای پرچرب، نمک زیاد و قندهای پرفراز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی کمک کند. در ادامه در مورد غذاهایی که برای سکته مغزی خوب هستند خواهیم پرداخت.

چه غذاهایی برای سکته مغزی خوب هستند؟

شما ددر قسمت های بالا غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند را شناسایی نمودید ام بهتر است این را هم بدانید که مصرف غذاهای سالم و متنوع می‌تواند به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند. در زیر به برخی از غذاهایی که به سلامت مغز و عروق خونی کمک می‌کنند، اشاره می‌کنیم:

1. میوه‌ها و سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که می‌توانند به سلامتی عروق خونی کمک کنند. به ویژه میوه‌ها و سبزیجاتی که غنی از ویتامین C، ویتامین E، بتاکاروتن و فیبر هستند بسیار مفید هستند.
2. ماهی‌هایی مانند ماهی سردآبی (مثل ماهی سالمون، ماهی ماکرل و ماهی سرد) حاوی اسیدهای چرب امگا-3 هستند که به عنوان چربی‌های سالم معروف هستند و می‌توانند به کاهش التهاب‌ها، کنترل فشار خون و کاهش خطر تشکیل پلاک‌های خونی کمک کنند.
3. مصرف غلات کامل مانند جو، برنج قهوه‌ای، نان و محصولات غلات کامل می‌تواند به افزایش فیبر و کاهش خطر دیابت و چاقی کمک کند.
4. مصرف مغزها و دانه‌هایی مانند گردو، بادام، کشمش، برنج سیاه و دانه‌های کامل نیز به دلیل حاوی اسیدهای چرب سالم و مواد مغذی، می‌توانند مفید باشند.
5. محصولات لبنی کم چرب مثل ماست، دوغ، پنیرهای کم چرب به کاهش کلسترول خون کمک می‌کنند.
6. روغن‌های نباتی مانند روغن زیتون و روغن کانولا حاوی چربی‌های غیر اشباع هستند که به سلامتی قلب و عروق کمک می‌کنند.
7. برخی گیاهان دارویی مانند زیره سبز، زنجبیل، کرفس و زردچوبه دارای خاصیت ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی هستند که می‌توانند به سلامت عروق خونی کمک کنند.
8. تخم‌مرغ حاوی پروتئین با کیفیت، ویتامین D و مواد مغذی می‌باشد که از بروز سکته مغزی جلوگیری می کند.
9. مصرف  آب به مقدار کافی برای حفظ رطوبت مواد خوراکی، کاهش غلظت خون و حفظ سلامت عروق و قلب مناسب است.

راهکارهای گفتار درمانی در مورد افرادی که در اثر خوردن غذاهای خاص دچار سکته مغزی شده اند؟

همانطور که گفته غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند بسیار زیاد هستند و بعد از سکته مغزی فرد نیاز به گفتار درمانی، فیزیوتراپی و … دارد. گفتار درمانی (Speech Therapy) به عنوان یک رشته تخصصی در حوزه بهبود مشکلات گفتار، زبان، صدا و مهارت‌های مرتبط با فراهم آوردن ارتباطات زبانی در افراد مختلف، می‌تواند در مواردی مرتبط با بیماری‌های مغزی از جمله سکته مغزی کمک کند.

در افرادی که در اثر سکته مغزی مشکلاتی در حوزه گفتار و زبان دارند، گفتار درمانی می‌تواند به بهبود و تسهیل فرآیند ارتباطی و تعاملی آنها کمک کند. اما باید توجه داشت که گفتار درمانی تنها یکی از جوانب درمانی برای این افراد است و باید به همراه سایر اقدامات درمانی انجام شود. در نهایت، گفتار درمانی به تنهایی انجام نمی شود و بهتر است با کمک تیم درمانی از جمله تراپیست‌ها و متخصصان تغذیه انجام  شود تا بهبود چندجانبه و کامل‌تری را برای افرادی که در اثر خوردن غذاهای خاص دچار سکته مغزی شده‌اند، ممکن کند.

در مورد افرادی که در اثر خوردن غذاهای خاص دچار سکته مغزی شده‌اند، این اقدامات می‌توانند مفید باشند:

• ابتدا باید تاثیر سکته مغزی بر روی گفتار و زبان افراد ارزیابی شود. این شامل بررسی مشکلات گفتاری مانند اختلال در تلفظ، قواعد گرامری و واژگان و همچنین مشکلات زبانی مانند فهم و تولید جملات پیچیده می‌شود.
• بر اساس ارزیابی انجام شده، هدف‌های درمانی مشخص می‌شوند. این هدف‌ها می‌توانند شامل بهبود تلفظ، افزایش دامنه واژگانی، بهبود فهم زبانی و توانایی ارتباطی با دیگران باشند.
• گفتار درمانی شامل تمرینات تلفظی، توانایی‌های گرامری و ترکیب جملات است. افراد تمرینات خاصی برای تقویت عضلات گفتاری، بهبود تلفظ و افزایش دایره واژگان خود می‌توانند انجام دهند.
• در برخی موارد، استفاده از تکنیک‌های کمکی مانند تصویربرداری تفاضلی (Visual Imagery Therapy) و تمرین‌های متن‌خوانی می‌تواند به تقویت مهارت‌های گفتاری و زبانی کمک کند.
• گفتار درمانی می‌تواند به افراد کمک کند تا راه‌های بهتری برای ارتباط با دیگران پیدا کنند. این شامل تقویت مهارت‌های گفتاری و زبانی و همچنین استفاده از ابزارهای کمکی مانند تبدیل‌گرهای گفتاری به متن است.
• تمرین‌های مکالمه و تعامل اجتماعی می‌توانند به افراد کمک کنند تا با اطمینان بیشتر به ارتباط با دیگران بپردازند و مشکلاتی که ممکن است به دلیل مشکلات گفتاری داشته باشند، را کمتر احساس کنند.

نتیجه گیری

سکته مغزی یک وضعیت جدی و اورژانسی پزشکی است که نیاز به توجه و مراقبت دقیق دارد. غذاها و تغذیه نامناسب می‌توانند به عوامل ریسکی برای بروز سکته مغزی تبدیل شوند. برای کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی بهتر است غذاهایی که برای سکته مغزی خوب است مصرف کنید. همچنین از خوردن غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند اجتناب کنید.

• مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل که حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و فیبر هستند.
• مصرف ماهی‌های چرب که دارای اسیدهای چرب امگا-3 هستند.
• مصرف چربی‌های اشباع شده و نمک را محدود کنید.
• محصولات لبنی کم چرب و منابع سالم از پروتئین حتما مصرف شود.
• وزن خود را متعادل نگه دارید و تمرین منظم انجام دهید.
• مصرف آب کافی و رعایت تغذیه تنوع‌پذیر را در دستور کار خود قرار  دهید.

---

بیشتر بخوانید:گفتاردرمانی

---

همچنین، در صورتی که شما یا کسی دیگر به سکته مغزی مبتلا شده‌اید و مشکلات در حوزه گفتار و زبان دارید، مشورت با متخصص گفتار درمانی می‌تواند به بهبود توانایی‌های ارتباطی و تعاملی شما کمک کند. همچنین، تغییرات در سبک زندگی و رعایت دستورات پزشکی می‌تواند به بهبود و پیشگیری از احتمال بروز وقوع سکته مغزی کمک کند.

سوالات متداول در مورد غذاهایی که باعث سکته مغزی می شوند

چگونه می‌توان از مصرف الکل به میزان معقول برای جلوگیری از سکته مغزی اطمینان حاصل کرد؟

مصرف معقول الکل ممکن است مرتبط با بهره‌مندی‌هایی از قبیل کاهش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی باشد. اما مصرف زیاد الکل می‌تواند به خطر سکته مغزی و مشکلات دیگر صحیح و ذهنی منجر شود. معیارهای مصرف معقول الکل باید توسط پزشک یا متخصص تغذیه ارزیابی شود.

چگونه می‌توان از افزایش وزن و چاقی به عنوان عامل ریسکی برای سکته مغزی جلوگیری کرد؟

تغذیه تنظیم شده، تمرین منظم، کنترل قسمت‌های غذایی و انتخاب مواد غذایی سالم می‌توانند به پیشگیری از افزایش وزن و خطر سکته مغزی کمک کنند.