راه های طبیعی برای دفع سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا یکی از شایع ترین بیماری های گوارشی است که می تواند باعث درد شدید، التهاب، عفونت و گاهی اوقات عارضه های جدی تری مانند پانکراتیت یا سرطان کیسه صفرا شود. سنگ کیسه صفرا از تجمع مواد جامد در کیسه صفرا، یک عضو کوچک زیر کبد که صفرا را ذخیره می کند، تشکیل می شود.

صفرا یک مایع قهوه ای رنگ است که توسط کبد تولید می شود و در گوارش چربی ها و جذب ویتامین های محلول در چربی نقش دارد. برخی از سنگ ها به اندازه دانه شن یا ماسه هستند و برخی دیگر به اندازه یک توپ گلف یا بزرگتر می رسند. راه های طبیعی برای دفع سنگ صفرا زیاد هستند و میتوان سنگ صفرا را بدون احتیاج به جراحی درمان نمود.

در این مقاله به توضیح سنگ کیسه صفرا، علائم و تشخیص آن می پردازیم. همچنین در مورد راه های طبیعی برای دفع سنگ کیسه صفرا ، عوارض و نقش گفتاردرمان در درمان دفع سنگ کیسه صفرا می پردازیم. با ما همراه باشید.

سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا به عنوان ذرات جامد و متراکم شناخته می شود که در کیسه صفرا تشکیل می گردد. این سنگ ها می توانند از کلسترول، بیلی روبین یا کلسیم ساخته شوند و بسته به مواد تشکیل دهنده آنها، رنگ و شکل متفاوتی دارند. بر اساس نوع سنگ ها، دو دسته اصلی سنگ کیسه صفرا وجود دارد:

سنگ های کلسترولی

شایع ترین نوع سنگ کیسه صفرا هستند و حدود 80 درصد از موارد را شامل می شوند. این سنگ ها زمانی تشکیل می شوند که میزان کلسترول در صفرا بیش از حد باشد و کبد نتواند آن را حل کند. این سنگ ها معمولا رنگ زرد یا سبز دارند و می توانند نرم یا سخت باشند. عوامل خطر ایجاد این نوع سنگ ها شامل چاقی، دیابت، کم تحرکی، بارداری، مصرف داروهای کاهنده کلسترول، رژیم غذایی پرچرب یا پرکلسترول و سن بالا می شود.

سنگ های رنگی

این سنگ ها کمتر شایع هستند و حدود 20 درصد از موارد را شامل می شوند. این سنگ ها زمانی تشکیل می شوند که مقدار بیلی روبین در صفرا بالا باشد. بیلی روبین یک پسماند هموگلوبین است که در زمان شکستن گلبول های قرمز خون تولید می شود. این سنگ ها معمولا رنگ قهوه ای یا سیاه دارند و سخت هستند. عوامل خطر ایجاد این نوع سنگ ها برخی از بیماری های خونی مانند هموکروماتوزیس یا تالاسمی، عفونت کیسه صفرا، بیماری کبدی، کمبود ماده مره و بیماری های روده ای مانند کرون یا سلیاک می باشند.

علائم سنگ کیسه صفرا

بسیاری از افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند، هیچ علامت یا نشانه ای ندارند و ممکن است از وجود آن بی خبر باشند. این سنگ ها معمولا به صورت اتفاقی در زمان انجام آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا CT scan کشف می شوند.

اما برخی از افراد امکان دارد علائمی از سنگ کیسه صفرا تجربه کنند که به آنها حمله سنگ کیسه صفرا گفته می شود. این حمله زمانی رخ می دهد که یک یا چند سنگ از کیسه صفرا خارج شوند و در راه های صفراوی (کانال هایی که صفرا را از کبد به روده ها می رسانند) گیر کنند.

این باعث می شود که صفرا در کبد یا کیسه صفرا تجمع یابد و فشار و التهاب ایجاد کند. علائم حمله سنگ کیسه صفرا عبارتند از:

• درد شدید و ناگهانی در سمت راست بالای شکم یا در وسط شکم که می تواند به پشت، شانه یا سینه منتشر شود. این درد معمولا بعد از خوردن غذاهای چرب یا سنگین شروع می شود و تا چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.
• تهوع و استفراغ
•  تب و لرز
• پوست یا چشم های زرد رنگ (زردی)
•  ادرار تیره یا مدفوع رنگ پریده
• باد شکمی و نفخ

---

بیشتر بخوانید : انواع ورم معده

---

علل بروز سنگ کیسه صفرا

علت دقیق سنگ کیسه صفرا مشخص نیست. اما برخی از عواملی که می تواند در این فرآیند نقش داشته باشند عبارتند از:

• زمانی که میزان کلسترول یا بیلی روبین در صفرا بیش از حد باشد یا میزان ماده مره که کمک می کند صفرا را حل کند کم باشد، امکان دارد سنگ های کلسترولی یا رنگی تشکیل شوند.
• زمانی که کیسه صفرا به طور منظم و کامل خالی نشود، ممکن است صفرا در آن غلیظ شود و سنگ ها را ایجاد کند.
• التهاب کیسه صفرا باعث تغییر در ترکیب صفرا شود و سنگ ها را تحریک کند.

تشخیص سنگ کیسه صفرا

برای تشخیص سنگ کیسه صفرا، متخصص امکان دارد از شما در مورد علائم، تاریخچه پزشکی و رژیم غذایی بپرسد. همچنین امکان دارد از شما خواسته شود که چند آزمایش خون انجام دهید تا میزان کلسترول، بیلی روبین، آلکالن فسفاتاز و آمیلاز خون بررسی شود. این آزمایش ها می توانند نشان دهنده ی وجود سنگ کیسه صفرا یا عفونت یا التهاب در کیسه صفرا یا کبد باشند. علاوه بر این، از بیمار خواسته می شود که چند آزمایش تصویربرداری انجام دهد تا شکل، اندازه، تعداد و موقعیت سنگ های کیسه صفرا معلوم گردد. این آزمایش ها می توانند شامل:

• در سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویر داخلی از کیسه صفرا و کبد استفاده می شود. این آزمایش ساده، ارزان و بدون درد است و می تواند سنگ های کیسه صفرا را با دقت بالا شناسایی کند.
• CT scan از اشعه ایکس برای تولید تصاویر مفصل از کیسه صفرا و کبد استفاده می کند. این آزمایش می تواند سنگ های کیسه صفرا را به خوبی نشان دهد و همچنین می تواند علائم عفونت یا التهاب را نشان دهد.
• MRI از میدان های مغناطیسی برای تولید تصاویر واضح از کیسه صفرا و کبد استفاده می کند. این آزمایش می تواند سنگ های کیسه صفرا را با دقت بالا شناسایی کند و همچنین می تواند راه های صفراوی را نشان دهد.
• ERCP از یک لوله نازک و انعطاف پذیر به نام اندوسکوپ که از دهان، حلق و معده به روده کوچک می رود، استفاده می کند. این لوله دارای یک دوربین کوچک و یک ابزار جراحی است که می تواند سنگ های کیسه صفرا را از راه های صفراوی خارج کند. این آزمایش نیاز به بیهوشی دارد و امکان دارد باعث عوارضی مانند عفونت، خونریزی یا پانکراتیت شود.

راه های طبیعی برای دفع سنگ کیسه صفرا

در برخی از موارد، سنگ کیسه صفرا امکان دارد به طور خودکار یا با استفاده از راه های طبیعی دفع شوند. این راه های دفع سنگ کیسه صفرا عبارتند از:

دفع سنگ کیسه صفرا با رژیم غذایی مناسب

برای جلوگیری از تشکیل سنگ کیسه صفرا یا کاهش اندازه آنها و دفع سنگ کیسه صفرا امکان دارد لازم باشد که رژیم غذایی خود را تغییر دهید. برخی از توصیه های رژیم غذایی برای  دفع سنگ کیسه صفرا عبارتند از:

• کاهش مصرف چربی ها، به خصوص چربی های حیوانی و ترانس باعث افزایش کلسترول در صفرا می شوند و سنگ های کلسترولی را تحریک کنند. به جای آن، از چربی های سالم مانند روغن زیتون، آووکادو، مغز ها و دانه ها استفاده کنید.
• افزایش مصرف فیبر، به خصوص فیبر های حلال می توانند به کاهش کلسترول خون و صفرا کمک کنند و باعث پیشگیری از سنگ های کلسترولی شوند. سیب، هویج، شوید، بروکلی، نخود، عدس و جو منابع خوبی از فیبرها هستند.
• افزایش مصرف آب و مایعات می توانند به رقیق کردن صفرا و جلوگیری از تشکیل سنگ ها کمک کنند. همچنین می توانند به دفع سنگ های کوچک از راه های صفراوی کمک کنند. سعی کنید حداقل 8 لیوان آب در روز بنوشید و از نوشیدنی های الکلی، کافئینی یا گازدار خودداری کنید.
• افزایش مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C، مگنزیم و لسیتین به حل کردن سنگ های کلسترولی و رنگی کمک می کنند و همچنین به تولید و جریان صفرا کمک می کنند. منابع ویتامین C شامل لیمو، پرتقال، گریپ فروت، توت فرنگی، کیوی و فلفل قرمز هستند. منابع مگنزیم نیز شامل اسفناج، بادام، کنجد، بنان و آووکادو می باشد. سویا، تخم مرغ، کبد و برخی از دانه ها منابع خوبی از لسیتین هستند.

دفع سنگ کیسه صفرا با گیاهان دارویی

برخی از گیاهان دارویی می توانند به دفع سنگ کیسه صفرا کمک کنند یا علائم آن را کاهش دهند. این گیاهان می توانند به صورت چای، عصاره، کپسول یا روغن استفاده شوند و به این طرق باعث دفع سنگ کیسه صفرا شوند. برخی از این گیاهانی که برای دفع سنگ کیسه صفرا مناسب هستند، عبارتند از:

• زردچوبه دارای ماده ای به نام کورکومین است که دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است. این ماده می تواند به کاهش التهاب و درد در کیسه صفرا کمک کند و همچنین می تواند به حل کردن سنگ های کلسترولی کمک کند. می توانید زردچوبه را به غذاهای خود اضافه کنید یا از عصاره یا کپسول آن استفاده کنید.
• گیاه نعناع فلفلی دارای ماده ای به نام منتول است که دارای خواص ضد اسپاسمی و ضد درد است. این ماده می تواند به کاهش اسپاسم و درد در راه های صفراوی کمک کند و همچنین می تواند به افزایش جریان صفرا کمک کند. می توانید از چای نعناع فلفلی یا روغن آن استفاده کنید.
• رازیانه دارای ماده ای به نام آنتوان است که دارای خواص ضد نفخ و ضد اسپاسمی است. این ماده می تواند به کاهش نفخ و اسپاسم در شکم کمک کند و همچنین می تواند به تحریک ترشح صفرا کمک کند. می توانید از چای رازیانه یا دانه های آن استفاده کنید.
• آویشن دارای ماده ای به نام تیمول است که دارای خواص ضد عفونی و ضد التهابی است. این ماده می تواند به پیشگیری از عفونت کیسه صفرا یا راه های صفراوی کمک کند و همچنین می تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. می توانید از چای آویشن یا روغن آن استفاده کنید.

عوارض عدم دفع سنگ کیسه صفرا

عدم دفع سنگ کیسه صفرا امکان دارد باعث بروز برخی از عوارض جدی شوند که نیاز به درمان فوری دارند. به همین جهت است که توصیه می شود هر چه سریعتر برای دفع سنگ کیسه صفرا اقدام نمود یا از بروز آن جلوگیری کرد. این عوارض عبارتند از:

• زمانی که سنگ ها از کیسه صفرا خارج شوند و در راه های صفراوی گیر کنند، ممکن است باعث انسداد جریان صفرا به روده ها شوند. این باعث می شود که صفرا در کبد یا کیسه صفرا تجمع یابد و فشار و التهاب ایجاد کند. این حالت می تواند باعث درد شدید، زردی، تب، لرز و عفونت شود. اگر انسداد شدید باشد، ممکن است باعث آسیب کبدی یا نارسایی کبد شود. در این صورت، نیاز به جراحی یا ERCP برای برداشتن سنگ ها و باز کردن راه های صفراوی است.
• زمانی که کیسه صفرا التهاب پیدا کند، ممکن است باعث درد، تب، لرز و عفونت شود. این حالت معمولا زمانی رخ می دهد که سنگ ها باعث انسداد کامل یا ناقص کانال کیسه صفرا شوند و جریان صفرا را مختل کنند. در این صورت، نیاز به مصرف آنتی بیوتیک و گاهی جراحی برای برداشتن کیسه صفرا است.
• وقتی سنگ ها از کیسه صفرا به راه های صفراوی بروند و در مجرای مشترک با پانکراس گیر کنند، ممکن است باعث التهاب پانکراس شوند. پانکراس یک عضو است که آنزیم های گوارشی و انسولین را تولید می کند. این حالت می تواند باعث درد شدید، تهوع، استفراغ، تب و شوک شود. در این صورت، نیاز به بستری در بیمارستان و مصرف مایعات، آنتی بیوتیک و گاهی جراحی یا ERCP برای برداشتن سنگ ها است.
• در برخی از موارد نادر، سنگ کیسه صفرا ممکن است باعث تحریک رشد سلول های سرطانی در کیسه صفرا شوند. این حالت معمولا در مراحل پیشرفته تشخیص داده می شود و علائمی مانند درد، زردی، کاهش وزن و تورم شکم دارد. در این صورت، نیاز به جراحی برای برداشتن کیسه صفرا و بخش هایی از کبد و روده ها است. همچنین ممکن است نیاز به شیمی درمانی یا پرتو درمانی باشد.

نقش گفتاردرمان در دفع سنگ کیسه صفرا

گفتاردرمان یک روش غیر تهاجمی و طبیعی برای دفع سنگ کیسه صفرا است که از اصول فیزیک و روانشناسی استفاده می کند. این روش بر اساس این فرضیه است که صدای انسان می تواند تاثیر مستقیم بر روی سلول ها و بافت های بدن داشته باشد و باعث تغییر در فرکانس، شکل و حرکت آنها شود. این روش شامل چند مرحله است:

• مرحله اول تشخیص نوع و موقعیت سنگ های کیسه صفرا با استفاده از آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا CT scan.
• مرحله دوم تعیین فرکانس صوتی مناسب برای شکستن سنگ ها با استفاده از یک دستگاه تولید صدا توسط گفتاردرمان. این فرکانس بستگی به نوع، اندازه و موقعیت سنگ ها دارد و معمولا بین 20 تا 200 هرتز است.
• مرحله سوم ارسال امواج صوتی به کیسه صفرا با استفاده از یک بلندگو یا هدفون که به گفتاردرمان متصل است. این امواج صوتی می توانند باعث شوند که سنگ ها به قطعات کوچکتر شکسته شوند و به راحتی از راه های صفراوی دفع شوند. این مرحله معمولا 15 تا 30 دقیقه طول می کشد و می تواند در خانه یا مطب انجام شود.
• مرحله چهارم ارزیابی نتایج با استفاده از آزمایش های تصویربرداری مجدد برای بررسی وجود یا عدم وجود سنگ های کیسه صفرا است. اگر سنگ ها هنوز وجود داشته باشند، امکان دارد نیاز به تکرار مراحل قبلی باشد. اگر سنگ ها دفع شده باشند، ممکن است نیاز به تغییر رژیم غذایی یا مصرف مکمل های غذایی برای جلوگیری از تشکیل مجدد سنگ ها باشد.

دکتر علی اکبر دشتله از اساتید حوزه نورولوژیک و گفتاردرمانی است که در مرکز گفتاردرمانی خود به درمان انواع مشکلات ارتباطی و غیرارتباطی می پردازد. در این مرکز تجهیزات به روز و پیشرفته ای وجود دارد و می توان علت اصلی اختلال گفتاری و نورولوژیکی را در زمان کوتاه شناسایی و درمان نمود.

جمع بندی دفع سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا از بیماری های گوارشی است که می تواند باعث درد شدید، التهاب، عفونت و گاهی اوقات عارضه های جدی تری مانند پانکراتیت یا سرطان کیسه صفرا شود. سنگ کیسه صفرا از تجمع مواد جامد در کیسه صفرا، یک عضو کوچک زیر کبد که صفرا را ذخیره می کند، تشکیل می شود. صفرا یک مایع قهوه ای رنگ است که توسط کبد تولید می شود و در گوارش چربی ها و جذب ویتامین های محلول در چربی نقش دارد. سنگ کیسه صفرا معمولا از کلسترول، بیلی روبین یا کلسیم تشکیل می شوند و می توانند اندازه های مختلفی داشته باشند.

برای تشخیص سنگ کیسه صفرا، امکان دارد نیاز به انجام آزمایش های خون و تصویربرداری مانند سونوگرافی، CT scan، MRI یا ERCP باشد. برای دفع سنگ کیسه صفرا امکان دارد نیاز به تغییر رژیم غذایی، مصرف مکمل های غذایی، استفاده از گیاهان دارویی، انجام گفتاردرمانی یا جراحی برای برداشتن کیسه صفرا یا سنگ ها باشد.

سوالات متداول

آيا گفتاردرمانی تاثيرات جانبی دارد؟

گفتاردرمانی یک روش غیر تهاجمی و طبیعی برای درمان اختلالات گفتار، زبان و بلع است که از امواج صوتی استفاده می کند. این روش معمولا امن و کارآمد است و تاثیرات جانبی کمی دارد.

دفع سنگ کیسه صفرا دردناک است؟

دفع سنگ کیسه صفرا می تواند بسته به اندازه، تعداد و موقعیت سنگ ها درناک باشد یا خیر. برخی از سنگ های کیسه صفرا کوچک هستند و امکان دارد بدون درد یا با کمترین ناراحتی از طریق روده و مدفوع دفع شوند. اما برخی از سنگ های کیسه صفرا بزرگ هستند و امکان دارد باعث انسداد راه های صفراوی شوند و درد شدید، التهاب، عفونت و عوارض جدی را به وجود بیاورند.