بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی مزمن است که بر تحکم عضلات و حرکات داوطلبانه انسان تأثیر می گذارد. این بیماری ناشی از از دست دادن یا آسیب به سلولهای عصبی موجود در ناحیه مغزی به نام سوباستانتیا نیگرا میباشد. این سلولها مسئول تولید یک ماده شیمیایی به نام دوپامین هستند که نقش مهمی در کنترل حرکتهای بدنی دارد. از دست دادن این سلولها باعث کاهش میزان دوپامین در مغز میشود و در نتیجه مشکلات حرکتی و عصبی مرتبط با بیماری پارکینسون رخ میدهد. در این مقاله می خواهیم در مورد بیماری پارکینسون،علایم و نشانه های بیماری و همچنین اینکه چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟ صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
بیماری پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون، یا پارکینسونیسم، یک بیماری عصبی مزمن است که بر تحکم عضلات و حرکات داوطلبانه انسان تأثیر میگذارد. این بیماری به نام پزشکی “بیماری پارکینسون” به خاطر نام پزشک انگلیسی جیمز پارکینسون نامگذاری شده است که آن را در سال 1817 کشف کرد. این بیماری بسیار سخت می باشد ولی می توان با درمان های مختلف میزان شدت بیماری را کاهش داد. بیماری پارکینسون به دلیل از دست دادن یا آسیب به سلولهای عصبی در ناحیه مغزی به نام سوباستانتیا نیگرا ایجاد میشود. این سلولها دوپامین را تولید میکنند که نقش مهمی در کنترل حرکات بدنی دارد. با کاهش میزان دوپامین در مغز، علائم بیماری پارکینسون ظاهر میشوند. اینکه چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟ هنوز مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است نقش داشته باشند. درمان بیماری پارکینسون اغلب شامل داروها، تغییرات در سبک زندگی و در برخی موارد عمل جراحی میشود.
علائم اصلی بیماری پارکینسون عبارتند از:
- لرزش یکی از علائم اصلی بیماری پارکینسون است، به ویژه در دستها، بازوها، پاها و صورت. این لرزش معمولاً در حالت استراحت شدیدتر است و با حرکت کردن عضو متاثر کاهش مییابد.
- عضلات بیماران پارکینسون به طور غیرطبیعی سفت و مقاوم میشوند و این میتواند به محدودیت در حرکت و زحمت در انجام فعالیتهای روزمره منجر شود.
- بیماران پارکینسون ممکن است مشکلاتی مانند کندی حرکت، راه رفتن با قدمهای کوتاه و تلفیقی، مشکل در تعادل و بیتوجهی به تغییرات محیطی داشته باشند.
- بیماران پارکینسون میتوانند صدایشان را به شکل کمرنگتر و ضعیفتری تولید کنند.
- بیماران ممکن است احساس افسردگی، اضطراب، خستگی و افزایش ترس را تجربه کنند.
چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟
علت اصلی بروز بیماری پارکینسون هنوز به طور کامل مشخص نشده است. اما تحقیقات نشان میدهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی در بروز این بیماری دارند. در ادامه، عوامل مهمی که به بروز بیماری پارکینسون مرتبط هستند را بررسی خواهیم کرد:
عوامل ژنتیکی
در برخی موارد، بیماری پارکینسون به صورت ژنتیکی انتقال پیدا میکند. برخی از ژنهایی که در بروز این بیماری نقش دارند شامل ژنهای پارکین، پینک1، پتروژن و لوکا13 میباشند. این ژنها میتوانند تغییرات و اختلالاتی در سلولهای عصبی مغزی و دوپامینرژیک (سلولهایی که دوپامین را تولید میکنند) ایجاد کنند.
عوامل محیطی
برخی عوامل محیطی میتوانند در بروز بیماری پارکینسون نقش داشته باشند. مواردی مانند مواجهه با آلودگی هوا، آب و خاک، تماس با مواد شیمیایی مضر، استفاده از سموم آفتکش در کشاورزی، مواجهه با آلومینیوم و سموم روی و موارد دیگر میتوانند بر سلامت عصبی و عملکرد سلولهای عصبی تأثیر بگذارند و باعث بیماری پارکینسون شوند.
استفاده از داروها
برخی داروها، مانند آنتیپسیکوتیکها (ضدافسردگی و ضدوسواسازی) و برخی داروهای ضد تقلبی (ضد تومور) ممکن است باعث افزایش خطر بروز بیماری پارکینسون شوند. این داروها میتوانند تأثیری بر سیستم عصبی مرکزی داشته باشند و علایم بیماری پارکینسون را به وجود آورند یا تشدید کنند.
عوامل عفونی
برخی از تحقیقات نشان دادهاند که برخی عوامل عفونی، مانند ویروسها و باکتریها، ممکن است باعث آسیب به سلولهای عصبی و بروز بیماری پارکینسون شوند. اما هنوز این رابطه به طور کامل مشخص نشده است و نیاز به تحقیقات بیشتر دارد و نمی توان با اطمینان گفت که چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود.
راه های درمان بیماری پارکینسون چیست؟
دانستیم که چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟ حال بد نیست پس از اینکه به این موضوع پی بردیم که چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟به سراغ روش های درمانی این بیماری برویم. درمان بیماری پارکینسون شامل یک سری روشها و تکنیکها است که به کاهش علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی فرد مبتلا کمک میکنند. در ادامه، روشهای درمانی اصلی بیماری پارکینسون را بررسی میکنیم:
داروها
داروها از جمله روشهای اصلی درمان بیماری پارکینسون هستند. داروهای ضد پارکینسونی مانند لوودوپا، کاربیدوپا/لوودوپا، پرامیپکسول و روپینیرول تجویز میشوند. این داروها به منظور افزایش میزان دوپامین در مغز، کاهش علائم حرکتی مانند لرزش، سفتی عضلات و کندی حرکت استفاده میشوند.
عمل جراحی
در موارد شدید و ناپاسخ به درمان دارویی، جراحی ممکن است به عنوان یک روش درمانی انجام گیرد. عمل جراحی برای درمان پارکینسون با روش های مختلف انجام می شود که این روشها عبارتند از عمل ترمیمی عمیق مغزی (DBS) که با استفاده از الکترودهای کوچک درون مغز، ارتباطات عصبی را تنظیم میکند و عمل پالیدوتومی که هدف آن تخریب بخشی از مغز است که علائم بیماری پارکینسون را ایجاد میکند.
فیزیوتراپی و تمرینات
فیزیوتراپی و تمرینات فیزیکی میتوانند قدرت عضلات را بهبود بخشند و تعادل و حرکت عضلات را تقویت کنند. تکنیکهایی مانند تمرینات تعادل، تمرینات ایروبیک، تمرینات مقاومتی و تکنیکهای طبیعی مانند ماساژ و تکنیکهای تنفسی میتواند مفید باشد.
مشاوره و حمایت روانشناختی
بیماری پارکینسون میتواند تأثیرات روانی و اجتماعی بر فرد مبتلا داشته باشد. دریافت مشاوره و حمایت روانشناختی میتواند به فرد کمک کند تا با استرسها، افسردگی، اضطراب و مشکلات روحی دیگر که ممکن است به علت بیماری پارکینسون بروز کند، بهتر کنار بیاید.
تغییرات در سبک زندگی و مراقبتهای خود
تغییرات در سبک زندگی میتواند به مدیریت بیماری پارکینسون کمک کند. این شامل ایجاد روزمرههای منظم، مصرف یک رژیم غذایی سالم و تعادلدهنده، استراحت کافی، مراقبت از سلامت عمومی و جلوگیری از استرس و عوامل محیطی مضر میشود.
مهم است که هر فرد بیمار پارکینسون نیازمند بررسی و مشاوره پزشکی است تا برنامه درمانی مناسب برای او تعیین شود. درمان بیماری پارکینسون میتواند براساس نیازهای ویژه هر فرد تنظیم شود و ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد.
درمان بیماری پارکینسون یا گفتاردرمانی
گفتاردرمانی یکی از روشهای موثر در درمان بیماران پارکینسون است. این روش توسط یک گفتاردرمانیست یا تیم گفتاردرمانی تحت نظارت یک توانبخشی عمل میشود. درمان پارکینسون با گفتاردرمانی به تمرینات صوتی و حرکات گفتاری متنوعی تکیه میکند تا به بهبود کنترل عضلات حرکتی صورت و زبان کمک کند.
تمرینات گفتاری و صوتی در گفتاردرمانی برای بیماران پارکینسون میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تمرینات تنفسی متمرکز بر نحوه تنفس صحیح و کنترل نفس است. این تمرینات میتوانند به کنترل صدا و تولید صدای قویتر و واضحتر کمک کنند.
- این تمرینات برای بهبود کنترل عضلات صورت، زبان و دهان استفاده میشوند. با استفاده از حرکات دقیق و تمرینات محدوده حرکتی دهان و زبان، صحبت کردن و تلفظ کلمات بهبود مییابد.
- این تمرینات شامل حرکات تند و دقیق زبان و عضلات دهان است. برخی تمرینات شامل خواندن صوتی، تلفظ کلمات و جملات، تقلید صداها و تمرینات تلفظ خاص می باشد.
- تمرینات حرکتی صورت میتوانند شامل حرکات متنوعی مانند لبخند طولانی، جمع کردن و باز کردن دهان و حرکات چشمی باشند. این تمرینات به کنترل عضلات صورت کمک کرده و صورت را از سفتی و لرزش آزاد میکنند.
- تمرینات ملودیک و آهنگی شامل استفاده از ریتم و موسیقی در تلفظ و گفتار میشود. این تمرینات میتوانند به بهبود تنظیم حرکات صوتی و کنترل آهنگ صحبت کمک کنند.
بیشتر بخوانید:گفتاردرمانی
آیا بیماری پارکینسون تشدید می شود؟
در ادامه مقاله چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟ این سوال پیش می آید که آیا بیماری پارکینسون تشدید می شود؟ بیماری پارکینسون به تدریج تشدید میشود و علائم آن پیشرفت میکند. اما نحوه پیشرفت و شدت علائم در هر فرد ممکن است متفاوت باشد. پیشرفت بیماری ممکن است باعث مشکلات حرکتی بیشتر، اختلال در روزمرههای زندگی و نیاز به درمانهای بیشتر شود.
جمع بندی
بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی مزمن است که بر تحکم عضلات و حرکات داوطلبانه انسان تأثیر میگذارد. در رابطه با چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟ باید بگوییم علت اصلی بروز بیماری پارکینسون هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما تحقیقات نشان میدهند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی در بروز این بیماری دارند. در برخی موارد، بیماری پارکینسون به صورت ژنتیکی انتقال پیدا میکند.
برخی از ژنها که در بروز این بیماری نقش دارند شامل ژنهای پارکین، پینک1، پتروژن و لوکا13 میباشند. همچنین برخی عوامل محیطی نیز میتوانند موچب بروز بیماری پارکینسون شوند و مواردی مانند تماس با آلومینیوم، سرب و مس، مواجهه با آلودگی هوا، آب و خاک، مصرف طولانی مدت سموم محیطی، استفاده از کودها و سموم آفتکش در کشاورزی و نوع کارهای حرفهای مرتبط با مواد شیمیایی ممکن است عوامل محیطی مهمی در بروز بیماری پارکینسون باشند.
بیماری پارکینسون یک بیماری پیچیده است و تعامل پیچیدهای از عوامل ژنتیکی و محیطی منجر به بروز آن میشود. هر فرد ممکن است به دلیل ترکیب مختلفی از عوامل ژنتیکی و محیطی در معرض خطر بیماری پارکینسون باشد. تحقیقات بیشتر در این زمینه در حال انجام است تا علل دقیقتر بروز بیماری پارکینسون شناسایی شوند و روشهای جدید در پیشگیری و درمان این بیماری توسعه یابند.
سوالات متداول
آیا بیماری پارکینسون به دلیل عوامل ژنتیکی انتقال پذیر است؟
بله، در برخی موارد بیماری پارکینسون به صورت ژنتیکی انتقال پیدا میکند. یعنی اگر یکی از والدین یا چند نفر از اعضای خانواده بیماری پارکینسون داشته باشند، احتمال ابتلا به این بیماری برای افراد دیگری در خانواده بالاتر میرود.
آیا عوامل محیطی نقشی در ابتلا به بیماری پارکینسون دارند؟
بله، برخی عوامل محیطی نیز ممکن است نقش داشته باشند. برخی از موارد این عوامل شامل تماس با مواد شیمیایی مضر، مواجهه با سموم محیطی، استفاده بیش از حد از الکل و تماس با فلزات سنگین مثل سرب میباشند. همچنین، تحقیقات نشان داده است که افرادی که در معرض به مواد شیمیایی مختلفی مانند پستیسین و هربیسیدات قرار گرفتهاند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری پارکینسون باشند.
آیا استفاده از داروها یا مواد خاصی باعث بروز بیماری پارکینسون میشود؟
بله، برخی از داروها و مواد میتوانند عوارض جانبی خاصی داشته باشند که ممکن است به بروز بیماری پارکینسون مرتبط باشند. برخی از داروهایی که برای درمان بیماری های مختلف استفاده میشوند، ممکن است به طور غیرمستقیم باعث ایجاد مشکلات عصبی مانند بیماری پارکینسون شوند. به عنوان مثال، برخی از داروهای استفاده شده در درمان بیماری رفتاری REM و برخی دیگر از شرایط ممکن است باعث بروز علائم شبیه به بیماری پارکینسون شوند.
آیا پارکینسون می تواند روی بیماری های دیگر تاثیر بگذارد؟
بله، بیماری پارکینسون ممکن است تأثیرات فراوانی بر سلامتی کلی بدن داشته باشد و روی بیماریهای دیگر نیز تأثیر بگذارد. برخی از تأثیرات آن عبارتند از:
- برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است با مشکلات روانی و اضطراب مواجه شوند. این مشکلات میتوانند روی کیفیت زندگی و سلامت روانی شخص تأثیر بگذارند.
- افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به دلیل مشکلات حرکتی میتوانند در معرض خطر افتادن و تصادفاتی مانند افتادن و شکستگیها باشند.
- برخی از افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است با مشکلات گوارشی مانند یبوست مواجه شوند که میتواند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد.
- اختلالات خوابی مانند بی خوابی، ترس از خواب، و حتی اختلالات در حالت REM خواب (مرحلهای از خواب که در آن بیشتر رویاها رخ میدهد) نیز ممکن است در افراد مبتلا به پارکینسون رخ دهد.
- برخی تحقیقات نشان داده که بیماران پارکینسون ممکن است در معرض خطر بیشتری از بیماریهای قلبی و عروقی باشند.
- اختلالات شناختی مانند اختلال حافظه، مشکلات تمرکز و توجه، و افت فرایندهای شناختی نیز ممکن است در افراد مبتلا به پارکینسون رخ دهد.